صاحب هر کسب و کاری که باشید، بی تردید برای گسترش فعالیت هایتان با واژه بازاریابی محتوا مواجه شده‌اید. جمله «محتوا پادشاه است» که نقل قولی از بیل گیتس است، آنقدر به روش های گوناگون تکرار و بازگفته شده است که شاید دیگر اثر بخشی خود را نداشته باشد؛ اما محتوا هنوز حرف اول را در موفقیت کسب و کار شما می‌زند و می‌بایست دیر یا زود به سراغ بازاریابی محتوا بروید.

بازاریابی محتوا (Content Marketing) چیست؟

بازاریابی محتوا را می توان یکی از تکنیک های مدرن بازاریابی در فضای اینترنت دانست. بازاریابی محتوا با هدف ایجاد ارتباط با کاربر آغاز می شود و در ادامه به دنبال تبدیل کاربر به مشتری است. بازاریابی محتوا، تولید و به اشتراک گذاشتن محتوای رایگان ارزشمندی است که به جذب مشتری و مخاطب منجر شود. در حقیقت، بازاریابی محتوایی، هنر برقراری ارتباط با مخاطبان هدف است تا از طریق آن، محصولات و خدمات مان را به آن ها معرفی کنیم. با ارائه اطلاعات ارزشمند، مفید و کاربردی و مرتبط به خواسته های مخاطبان می توانیم آن ها را به مشتریان وفادار خود تبدیل کنیم. در بازاریابی محتوا، کیفیت محتوا بسیار بسیار مهم است و نقش اساسی را در جذب کاربران دارد.

تفاوت تولید محتوا (Content Provinding) و بازاریابی محتوا (Content Marketing) چیست؟

محتوا هر آن چیزی است که پیام و معنی مشخصی را منتقل می‌کند. اگر محتوا را یک ظرف در نظر بگیریم، می‌توانیم هر نوع اطلاعاتی را در این ظرف قرار بدهیم و این اطلاعات می‌توانند هر شکلی داشته باشند. محتوا می‌تواند به صورت متن، اینفوگرافیک، تصویرسازی، نقاشی، ویدئو، انیمیشن، صدا و… باشد. امروزه بازاریابی محتوا از تمام روش های تولید محتوا استفاده می‌کند تا با استفاده از خلاقانه ترین و موثرترین پیام، مشتری های بیشتری جذب کند. تولید محتوا و بازاریابی محتوا از نظر هدفی که دنبال می‌کنند، با همدیگر تفاوت دارند؛ زیرا تولید محتوا بیشتر  ناظر به فرآیند ایجاد مطلب و پیام است، در حالی که بازاریابی محتوا به دنبال جذب مشتری بیشتر از طریق محتواست. بنابراین تولید محتوا از بازاریابی آن جدا نیست و محتوایی موفق خواهد بود که برایش بازاریابی انجام گیرد.

چرا به بازاریابی محتوا نیاز داریم؟

به احتمال زیاد شما تنها کسب و کاری نیستید که در یک حوزه خاص، فعالیت می کنید، بلکه رقبای دیگری هم دارید که شاید سابقه فعالیت بیشتری نسبت به شما هم داشته باشند یا دیرتر از شما فعالیت خود را آغاز کرده باشند. حتی اگر محصولی که تولید می‌کنید بهتر از رقبایتان باشد، باید مخاطب را با محصول خود آشنا سازید و متقاعد کنید که محصول شما امتیاز برتری نسبت به سایر محصولات دارد. ساده‌تر بخواهیم بگوییم، شما محتوایی را که فکر می‌کرده‌اید لازم است تا مخاطب را جذب کند، تولید کرده‌اید؛ اما هنوز برای محتوای خود بازاریابی محتوا انجام نداده اید تا مخاطب را به مشتری خود تبدیل کنید. شاید عملکرد موثر رقبای شما به همین موضوع بر می‌گردد که تولید محتوا را با بازاریابی محتوا همراه کرده‌اند و مشتری‌های بالقوه شما را به سوی خود می‌کشند! روش کار در بازاریابی محتوا بدین صورت است که مخاطبان علاقه‌مند به یک موضوع، در معرض پیامی قرار می‌گیرند که آن‌ها را ترغیب می کند تا بابت کالا یا خدماتی که به آن نیاز دارند، هزینه پرداخت کنند تا به تداوم حیات کسب و کار شما کمک کنند.
یک مثال به مشخص‌تر شدن منظور ما کمک می‌کند. فیلم، سریال و انیمیشن، از جمله محتواهایی است که همیشه خریدار دارند و سایت های سینمایی از پرترافیک ترین و پربازدیدترین سایت ها هستند که سفارش تبلیغات زیادی هم می‌گیرند. خدمات ویژه سایت های سینمایی، قرار دادن لینک دانلود فیلم و سریال است؛ اما لینک های دانلود رایگان در فضای اینترنت وجود دارد و بدون پرداخت هزینه بابت دانلود، این گونه سایت ها دوام نمی آورند. اینجاست که بازاریابی محتوا وارد عمل می‌شود و در ازای پرداخت هزینه اشتراک ماهیانه یا سالیانه، لینک های دانلود پرسرعت و امکان نوشتن نقد و نظر توسط مشترکین را به مخاطبان و بازدیدکنندگان سایت پیشنهاد می‌دهد. اغلب طرفداران فیلم و سریال، دوست دارند از تکنیک‌های به کار رفته در فیلم، شخصیت‌پردازی فیلم، نوع بازی‌ها، پیرنگ و… با دیگران به بحث و گفتگو بنشینند. سایت های سینمایی با فراهم کردن امکان گفتگو برای مشترکین در سایت، نیاز آن‌ها را به گفتگو درباره موضوعی که دوست دارند، مهیا می ‌کنند. همچنین مشترکین می‌توانند فهرستی از فیلم‌های درخواستی خود را ارائه دهند تا در سایت ارائه شود و مزایایی از این دست که برای مخاطبان فیلم های سینمایی، ارزش دارد و مزیت رقابتی یک سایت محسوب می‌شود. این مثال تفاوت تولید محتوا و بازاریابی محتوا را مشخص می‌کند و یک درس بزرگ به شما می‌دهد که شناخت مخاطب، اولین گام در بازاریابی محتواست.

اولین گام در بازاریابی محتوا

اولین گام برای بازاریابی محتوا، شناخت مخاطب است. شما نمی‌توانید برای تمامی کسب و کارها یک نسخه بپیچید؛ زیرا محصول، هدف و مخاطب هر کسب و کار با دیگری متفاوت است. برای دسته‌بندی کسب و کارها روش های مختلفی وجود دارد؛ اما کسب و کارها به طور کلی بر اساس مدل ارتباط با مشتری، به دو «دسته بیزینس به بیزینس» و «بیزینس به مشتری» تقسیم می شوند. صرف نظر از تفاوت های ماهیتی این دو نوع کسب و کار، شما باید بدانید کسب و کارتان از کدام نوع ارتباط با مخاطب استفاده می‌کند. مخاطب اصلی کسب و کارهایBusiness To BUsiness  بیشتر شرکت ها و اشخاص حقوقی هستند و مخاطب کسب و کارهای Business To Customer اغلب مشتری و اشخاص. نیازهای هر دو نوع مخاطب با دیگری تفاوت دارد و به همین دلیل، روش های بازاریابی محتوا و تولید محتوا برای هر کدام از این کسب و کارها با دیگری فرق دارد.

بازاریابی محتوا برای شناخت مخاطب کسب و کار شما

ابتدا به سراغ رسالت کسب و کارتان بروید و ببینید که محصولتان قرار است چه مشکلی را حل کند و این مشکل گریبانگیر چه کسانی خواهد شد. مثلا شما صاحب یک شرکت خدماتی هستید و نیروی نظافتی به منازل می‌فرستید. پس شما مشکل نظافت منزل کسانی را حل می‌کنید که یا توانایی لازم را برای انجام آن ندارند یا کارمند هستند و وقت ندارند یا دوست ندارند کارهای منزلشان را  انجام دهند. حالا باید بپرسید چه کسانی می‌توانند مخاطب شما باشند تا به مشتری شما تبدیل شوند؟ زنان خانه‌دار، کارمندان (زن و مرد)، سالمندان و میانسالان. حالا شما با استفاده از بازاریابی محتوا می‌توانید محصول خود را به نحو تاثیرگذار به آن‌ها عرضه کنید.

تکنیک های بازاریابی محتوا چیست؟

تدوین استراتژی محتوا

تدوین استراتژی بازاریابی مهم‌ترین عامل در بازاریابی است که به شما نقشه راه را نشان می‌دهد. بنابراین به مجموعه ای افراد آگاه با دانش استراتژیک نیاز دارید که درکی از روند معمول خریدها و میزان پیشرفت برند شما داشته باشند تا استراتژی بازاریابی شما را به بهترین نحو، تهیه نمایند. آنچه در استراتژی محتوا لحاظ می‌شود، استانداردهایی برای تولید محتوا و بازاریابی آن در شبکه های مختلف اجتماعی است. استراتژی محتوا شامل بخش‌های مختلفی است مانند مخاطب محتوای شما، مزیت رقابتی محصول شما، فرمت تولید محتوا، جاهای مناسب برای انتشار محتوا و برنامه زمانی انتشار محتوا. 

ایجاد حساب کاربری در شبکه های اجتماعی 

داشتن حساب کاربری در رسانه های اجتماعی، شانس به اشتراک گذاشته شدن محتوای تولیدشده توسط شما را افزایش می‌دهد. هر شبکه اجتماعی، فرمت خاصی برای تولید و بازاریابی محتوا را دارد. می‌توانید با در نظر گرفتن استانداردهای فعالیت در هر رسانه اجتماعی، به صورت موثر محتوای تولید شده خود را تبلیغ کنید. اینستاگرام، تلگرام، توییتر، لینکدین، پینترست و… محبوب‌ترین شبکه های اجتماعی هستند و موجب رشد سریع کسب و کار شما می‌شوند. شبکه های اجتماعی قابلیت بالا بردن تعداد مشتریان شما را نیز دارند.

استفاده از کلمات کلیدی پرجستجو

می‌توانید با جستجو در میان کلمات پر جستجوی گوگل، کلماتی را که با محصول شما مرتبط هستند، بیابید و محتوای محبوب تولید کنید. کلمات پرجستجو شما را به موضوعات داغ روز هدایت می‌کنند. البته در نظر داشته باشید که محتوایی که بر این اساس تولید می‌کنید، تاریخ مصرف دارد و همیشگی و ماندگار نیست. در کل، در بازاریابی محتوا باید توجه داشته باشید که محتوا مانند ماهی است، زود از دستتان در می‌رود و تازه‌اش ارزش دارد!

کار کردن بر روی سئو سایت

سئو و بازاریابی محتوا، دو روش مکمل همدیگر هستند که نه تنها از همدیگر تاثیر می‌پذیرند، بلکه بر روی همدیگر نیز تاثیر می‌گذارند. تا زمانی که سایت شما توسط موتورهای جستجوگر قابل دستیابی نباشد، کاربرها موفق به پیدا کردن سایت شما نمی‌شوند. در نتیجه نه میزان ترافیک سایت شما افزایش می‌یابد و نه نرخ بازدید از سایت شما بالا می‌رود. سئو سایت باعث می شود سایت شما در صدر نتایج جستجو قرار بگیرد و سایت شما برای موتورهای جستجو بهینه شود.

تهیه اینفوگرافی

یکی از راه های ساده انتقال اطلاعات، تهیه اینفوگرافی است که ترکیبی از متن به همراه تصاویر گویای پیام است. در تهیه محتوای اینفوگرافیک می توانید به سراغ موضوعات داغ روز یا مطالب پرجستجو بروید و به صورتی مناسبی آن‌ها را منتشر کنید و انتظار داشته باشید که به اشتراک گذاشته شوند. مثلا در تاریخ هایی مثل نوروز می‌توانید با یک اینفوگرافی جذاب و خلاقانه، اداب و رسوم نوروز را توضیح دهید.

استفاده از عنوان های جذاب

از جذاب ترین روش های بازاریابی محتوا، عنوان هایی است که کلمات کلیدی هدف را در خود دارند. بنابراین با عنوانی خلاقانه می توانید کاربر را ترغیب کنید تا ملال‌آورترین محتواها را نیز بخواند!

تولید ویدئو

انتشار پیام از طریق ویدئو و پادکست، موجب جذابیت پیام شما می‌شود و شانس دیده شدن پیام شما بالاتر می رود. بارگزاری ویدئو در آپارات یا طراحی کمپین های تبلیغی برای انتشار آن، رشد چشمگیر مخاطبان شما را در پی خواهد داشت.

تهیه پادکست

پادکست ها فایل های صوتی با مدت زمان کوتاه و بلند هستند که می‌توانند جنبه علمی، گفتگویی، سرگرمی، نقد و بررسی و… را داشته باشند. در بازاریابی محتوا می‌توان با اسپانسر شدن پادکست های پرطرفدار، محصول را تبلیغ کرده و برندآگاهی ایجاد کرد. این نوع پادکست ها به بهتر شنیده شدن شما کمک می‌کنند.

برگزاری event و رویدادهای رایگان

اگر اهل هزینه کردن برای تبلیغ محتوای خود هستید، می‌توانید با برگزاری رویدادهایی مانند آموزش برخی مباحث، مخاطبان زیادی جذب کنید.

ایمیل مارکتینگ

یکی از راه های حفظ مشتری، ارتباط مداوم با اوست. بنابراین با دریافت آدرس ایمیل مشتریان خود، می‌توانید تعاملتان را بیشتر کنید، به مشتریان خود بفهمانید که به آن‌ها اهمیت می دهید و از این طریق، آن ها را در جریان جدیدترین خدمات خود قرار دهید. برای ایمیل مارکتینگ به دیتابیسی نیاز دارید که آدرس ایمیل گروه هدف شما را در خود داشته باشد.

بازاریابی محتوا و سئو چه ارتباطی به هم دارند؟

هدف شما از کار کردن بر روی سئو سایت، افزایش بازدید سایت است. برای بهبود سئو سایت به محتوای مناسب و جذاب نیاز دارید تا کاربران را برای ورود به سایتتان تشویق کنید. در بازاریابی محتوا، تولید محتوا سئو شده اهمیت زیادی دارد تا از طریق بالا بردن بازدید سایت، تعامل مشتری با محصول را بیشتر کند و به سیستم تحلیل رفتار هوشمند گوگل بفهماند که سایت شما کاربرپسند است. پیش از انجام هرگونه اقدامی بر روی سئو سایت به عنوان بخشی از فعالیت بازاریابی محتوا، باید تحلیل کاملی از سایت خود انجام بدهید تا از سرعت لود شدن صفحات، مناسب بودن نقشه سایت، کامل بودن منوها مطمئن شوید. گاهی مشکلات فنی مربوط به اجرای کدهای سایت، باعث بروز مشکلاتی می‌شود که بر سئو سایت اثر منفی دارد و بازاریابی محتوا را با شکست مواجه می‌کند. بنابراین ارزیابی سایت، اهمیت زیادی دارد.
بخشی از مهم‌ترین فعالیت ها در سئو، به لینک سازی مربوط می شود. ساختن لینک، تبادل لینک و خرید لینک از فعالیت های معمول در بهینه سازی سایت است. در سئوی سایت، بخش مهمی از تحلیل به بررسی سالم بودن لینک‌ها مربوط می‌شود. لینک های شکسته امتیاز منفی برای سئو سایت شما دارند و باعث سقوط رتبه سایت شما می‌شوند. استراتژی بازاریابی محتوا به شما می گوید چه سایت هایی برای تبادل لینک یا خرید پست مهمان مناسب هستند و می‌توانند در موفقیت فرآیند بازاریابی شما موثر واقع شوند. تحقیق کلمات کلیدی و اعلام آن‌ها به گروه تولید محتوا به منظور بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو، از اقدامات کلیدی در سئو سایت است.

مزایای بازاریابی محتوا برای کسب و کار شما چیست؟

زمانی که استارت فعالیت های خود برای بازاریابی محتوا را می‌زنید، شروع به ارزش آفرینی برای کسب و کار خود کرده‌اید. علاوه بر افزایش مشتری، امتیازات دیگری نیز نصیب شما می شود، مانند:

جلب اعتماد

هرچه اطلاعات بیشتری از محصول و کسب و کار خود به مخاطبانتان بدهید، بیشتر می‌توانید اعتماد آن‌ها را جلب کنید. هرچه تولید محتوا و به تبع آن بازاریابی برای محتوای تولیدشده هدفمندتر انجام شود، میزان جلب اعتماد مخاطب بیشتر می شود. زمانی که مخاطب به شما اعتماد پیدا کند، شما می‌توانید از بابت وفاداری او مطمئن باشید.

افزایش سطح برند آگاهی (Brand Awareness)

بسیاری از افراد مشتری های بالقوه ای هستند که وقتی در معرض اطلاعات محصول شما قرار بگیرند، تمایل پیدا می کنند مطالب بیشتری بدانند. بنابراین بخشی از بازاریابی محتوا، انتشار مطلب به قصد افزایش آگاهی مخاطبان از برند است تا با امکانات و خدمات محصول آشنا شوند.

بهبود رتبه سایت

هر چقدر مطالبی که برای بازاریابی محتوا تولید می کنید جذاب‌تر باشد، سئو سایت شما بهتر خواهد شد و همین امر باعث جذب مخاطبان بیشتری به سایت شما می‌شود.

بالا بردن بازدید از سایت

بازاریابی محتوا تنها بر روی سایت متمرکز نیست و به انتشار محتوا در شبکه های اجتماعی نیز رو می آورد؛ بنابراین از راه های مختلفی مشتریان را به سایت شما هدایت می‌کند. در صورتی که سایت شما قادر به پشتیبانی از نسخه های قابل نمایش در تلفن های همراه هم باشد، موفق به افزایش چشمگیر بازدید از سایت می شوید که در سئو سایت، تاثیر دارد.

مزیت رقابتی

زمانی که بازاریابی محتوا به خوبی انجام شود، شما به یک مرجع در حوزه  کاری خود تبدیل می شوید و در جایگاه بالاتری نسبت به سایر رقبای خود قرار خواهید گرفت. بنابراین، برای انجام هرگونه بازاریابی محتوا، نیاز دارید به دنبال مزیت رقابتی خود بگردید تا بهترین نتیجه عاید شما شود.

افزایش تعداد مشتریان

زمانی که شما کالا یا خدماتتان را تبلیغ می کنید، نباید اجازه بدهید که توجه مخاطب به رقبای شما جلب شود یا باید اطلاعات را به نحوی به مخاطب ارائه دهید که به هیچ عنوان جذب رقیب شما نشود. زمانی که مشتری های ثابت و وفادار پیدا کنید، آن‌ها سایر دوستان و نزدیکان خود را هم به استفاده از محصول شما دعوت می کنند، بنابراین بازاریابی محتوا از مشتریان شما بازاریابانی می‌سازد که قدرت اقناع دیگران را دارند و برای این کار می‌توانند از مزیت رقابتی شما صحبت کنند و موجب افزایش برندآگاهی شما نیز بشوند. از خاطر مبرید که بازاریابی محتوا، یک تیر با چند نشان است. 
شما برای گسترش کسب و کارتان، ناچارید یک استراتژی برای تحت تاثیر قرار دادن مخاطبان خود داشته باشید: مثلا روز تولدشان را به آن‌ها تبریک بگوید یا در تاریخ های خاص ملی و مذهبی در شبکه های مجازی مسابقه ترتیب بدهید یا پیشنهادهای جذاب برای ارائه به آن‌ها داشته باشید. یک راه دیگر استفاه از نظرسنجی مخاطبانتان برای یافتن کاستی ها و رفع آن‌هاست.

افزایش درآمد و بازگشت سرمایه

در صورتی که بازاریابی محتوا را به صورت اصولی و صحیح و با محتوای مناسب انجام دهید، هزینه ای که کرده‌اید، به شما باز می‌گردد. البته به خاطر داشته باشید که همیشه هدف از بازاریابی محتوا، کسب درآمد نیست. گاهی افزایش آگاهی از برند ، مهم تر است؛ هر چند سرمایه شما به صورت آنی باز نگردد. بازاریابی محتوا سرمایه‌گذاری بلندمدت است و همواره به دنبال راه‌های موثرتر و جدیدتری است تا مشتریان بیشتری جذب کند.

بالا بردن تعامل با برند  (Engaement)

تعامل با برند یکی از راه های تشخیص نیاز مشتری است که تا حدودی موجب تولید محتوا هم می‌شود. تعامل مشتری با برند، بهترین راه برای تشخیص نیاز مشتری برای بازاریابی محتوا به صورت هدفمندتر است.